Szacuje się, że uzależnionych od gier hazardowych jest około 4% dorosłych Polaków. Hazardzistów spotykamy w kasynach, salonach gier komputerowych, na torach wyścigowych, licznych aukcjach i giełdach towarowych czy giełdach papierów wartościowych. Są to jednak nie tylko namiętni gracze pokerowi, komputerowi, internetowi, telefoniczni, aukcyjni giełdowi, lecz również zwykli ludzie marzący o szczęściu, łatwym zarobku, bogactwie, karierze życiowej i awansie społecznym.

Jak zatem rozpoznać, że dane zachowanie nie jest już niewinną rozrywką a jest uzależnieniem od grania – patologicznym hazardem?

Diagnoza uzależnienia od grania wskazuje cztery lub więcej z niżej opisanych zachowań przejawianych w okresie minionych 12 miesięcy:

1. Odczuwanie potrzeby grania za coraz większe sumy pieniędzy w celu osiągnięcia pożądanego poziomu ekscytacji. Typowe jest również następujące myślenie „Od kiedy zacząłem grać na automatach spędzam na tej czynności coraz więcej czasu. Przeznaczam też coraz więcej pieniędzy. Dzięki temu mogę utrzymać dreszczyk emocji i podekscytowanie”.
2. Odczuwanie niepokoju lub rozdrażnienia przy podejmowaniu prób ograniczenia lub zaprzestania grania w gry hazardowe. Są to tak zwane symptomy odstawienia. Mogą charakteryzować się następującą postawą: „Za każdym razem gdy próbuje przestać grać, robię się zły. Krzyczę na bliskich. Uspakajam się od razu kiedy wracam do grania”.
3. Podejmowanie nieudanych prób kontrolowania, ograniczania i zaprzestania hazardu. Taka osoba może myśleć w następujący sposób: „Próbowałam już tyle razy ograniczyć granie ale nigdy nie udało mi się wytrwać w tym postanowieniu. Zawsze coś mnie ciągnie z powrotem”.
4. Bycie pochłoniętym hazardem np. pojawiające się uporczywe myśli o przeszłych doświadczeniach hazardowych, uzyskiwaniu przewag, planowaniu następnych gier lub obmyślaniu sposobów zdobycia pieniędzy na hazard. Przykładowe nastawienie w takiej sytuacji to: „Myślę o pokerze cały czas. Nawet jak bawię się z dziećmi czy spotykam się z przyjaciółmi to w głowie układam strategie i rozgrywam partie. Ciągle mam pokera w głowie, przez cały czas”.
5. Granie w sytuacjach odczuwania nadmiernego stresu, częste odczuwanie bezradności, uczucia winy, niepokoju, przygnębienia. Myślenie w następujący sposób: „Życie teraz jest bardzo trudne. Kiedy mam problem myślę tylko o automatach i odczuwam spokój. Jakby wszystkie problemy znikały.”
6. Wracanie by wyrównać rachunki w grze po uprzedniej przegranej aby „odegrać” swoje straty.
7. Kłamanie, by ukryć stopień zaangażowania w hazard. Myślenie w taki sposób „Gdy pierwszy raz przegrałem wszystkie pieniądze obiecałem dziewczynie, że już nigdy nie zagram. Zablokowaliśmy konto do robienia zakładów. Nie chciałem jej stracić ale też nie chciałem przestać grać. Znalazłem pieniądze, otworzyłem nowe konto i znów gram.”
8. Narażanie lub utrata znaczących relacji z innymi ludźmi, pracy zawodowej, czy trwającej edukacji z powodu hazardu.
9. Popadanie w zależność od ludzi, od których można pozyskać pieniądze niezbędne do poprawienia własnej sytuacji finansowej spowodowanej zaangażowaniem w hazard. Typowe wspomnienie hazardzisty dotykające takiej sytuacji to na przykład: „Brałem pieniądze od rodziny, od znajomych, później odkryłem kredyty. Jak banki zaczęły mi odmawiać zacząłem brać chwilówki”.

Jakie są konsekwencje hazardu?

Ma on wpływ na wiele obszarów życia nie tylko osoby uzależnionej ale i jej rodziny. Kłopoty jakie się wtedy pojawiają to głównie:

Problemy finansowe i w relacjach z ludźmi

Kiedy członkowie rodziny dowiadują się, że oszczędności, nieruchomości lub inne mienie przepadło, mogą odczuwać przerażenie, złość i czuć się oszukani.

Problemy emocjonalne i izolacja

Problemy hazardu wywołują negatywne uczucia wśród członków rodziny, co z kolei znacznie utrudnia rozwiązanie tych problemów. Wielu partnerów/partnerek osób, które mają problemy z hazardem, nie chce emocjonalnej lub fizycznej bliskości z kimś, kto ich rani. Członkowie rodziny mogą również unikać innych ludzi, ponieważ czują wstyd. To powoduje, że niełatwo jest uzyskać ich miłość i wsparcie.

Trudności z utrzymaniem zdrowia fizycznego i psychicznego

Stres, będący rezultatem uprawiania hazardu, może powodować problemy zdrowotne zarówno u hazardzisty jak i jego rodziny. Mogą to być zaburzenia lękowe, depresja lub problemy takie jak: bezsenność, owrzodzenia, kłopoty z wypróżnianiem się, bóle głowy, bóle mięśni i szereg innych kłopotów ze zdrowiem.

Wyczerpanie. Wiele rodzin nie potrafi radzić sobie ze stresem. Czasami jedna osoba z rodziny może próbować zapanować nad sytuacją i bierze na siebie dodatkowe obowiązki. To może prowadzić do jej wyczerpania. Członkowie rodziny hazardzisty często zapominają o swoich potrzebach lub rozrywkach.

Cierpienie dzieci

Kiedy rodzic lub opiekun ma problem z hazardem, dzieci mogą czuć się opuszczone, odczuwać depresję i złość. Mogą myśleć, że to one są powodem tych problemów i że jeśli będą grzeczne problem się skończy. Często zdarza się, że myślą, że muszą stanąć po stronie jednego z rodziców. Mogą stracić zaufanie do rodzica, który coś obiecuje, ale nie dotrzymuje słowa. Niektóre dzieci, przez swoje trudne zachowanie, mogą próbować zwrócić na siebie uwagę rodzica zajętego uprawianiem hazardu.

Przemoc fizyczna i psychiczna

Dowiedziono, że przemoc występuje częściej w rodzinie, która przeżywa kryzys. Problemy wynikające z hazardu mogą prowadzić do fizycznej lub emocjonalnej przemocy wobec partnera, starego rodzica lub dziecka. Jeśli ma to miejsce w Twojej rodzinie, natychmiast szukaj pomocy.

Ryzyko samobójstwa

Wskaźnik samobójstw jest wyższy u osób nadmiernie uprawiających hazard i u członków ich rodzin. Próby popełnienia samobójstwa występują częściej u osób mających również problemy ze zdrowiem psychicznym (takie jak depresja) lub nadużywających alkoholu czy narkotyków. Osoby, które w przeszłości groziły, że popełnią samobójstwo, lub że coś sobie zrobią, są także w bardziej ryzykownej sytuacji. Jeśli myślisz o samobójstwie lub planujesz jak zakończyć swoje życie, natychmiast zwróć się po pomoc. Nie musisz samotnie stawiać czoła swoim problemom.

Patologiczny hazard jest poważnym problemem i aby się z nim uporać należy wdrożyć pomoc specjalistów. Jest on leczony jest podobnie jak inne uzależnienia, istnieje wiele sprawdzonych metod, pomagających radzić sobie z takimi trudnościami. Pomocne będzie udanie się po pomoc do psychologa, psychoterapeuty, lub do specjalistycznego ośrodka wspomagającego wychodzenie z uzależnień. W aplikacji Focusly znajdziesz program „Hazard”, który szerzej wprowadzi cię w tematykę uzależnień behawioralnych i może stanowić pierwszy krok ku poprawie swojego stanu psychicznego.