Depresja jest chorobą wpisaną do międzynarodowej klasyfikacji chorób. Stoi to niestety w sprzeczności z tym, jak niektórzy ludzie wciąż ją postrzegają – jako wymysł, skutek przesadzania czy skłonność do marudzenia. Szkodliwość takiego nastawienia do depresji jest ogromna, gdyż takie lekceważenie dotyczy potencjalnie śmiertelnej choroby.

Objawy depresji

Charakterystyczne dla depresji są:

• obniżony nastrój utrzymujący się przez okres co najmniej dwóch tygodni,
• utrata zainteresowań i zdolności cieszenia się,
• zmniejszenie się poziomu odczuwalnej witalności i energii,
• osłabienie naszej zdolności do koncentracji i uwagi,
• obniżenie się samooceny i mała wiara w swoje zdolności,
• kłopoty z bezsennością lub nadmierną sennością,
• zmniejszony lub zwiększony apetyt,
• anhedonia, czyli brak umiejętności cieszenia się,
• bóle ciała niemające uzasadnienia stanami chorobowymi,
• często występujące poczucie winy i swojej małej wartości,
• widzenie przyszłości oparte na pesymizmie
• myśli i czyny samobójcze.

Przeciwdziałanie depresji

W tej chwili na depresję cierpi ok. 120 mln osób na świecie, a według przewidywań ekspertów, ta liczba będzie stale rosła. Depresja jest chorobą, która ma tendencję do nawrotów. Im wcześniej się pojawi, tym większe prawdopodobieństwo pojawienia się kolejnych epizodów za jakiś czas, już po wydobrzeniu. Dzieje się tak dlatego, że jak odkryto, w trakcie każdego epizodu depresji wzmacniają się ścieżki neuronalne odpowiedzialne za jej przebieg i za specyficzne połączenie między naszym nastrojem w czasie trwania depresji, naszymi myślami zachowaniem i ciałem. To niestety sprawia, że nawroty epizodów tej choroby są bardziej realne i łatwiejsze.

Tymczasem niedawne odkrycia naukowców pokazały, że depresji można przeciwdziałać, zamiast biernie czekać na wystąpienie jej pełnych objawów. Wcześniej w praktyce klinicznej raczej wstrzymywano się z jakimkolwiek dzianiem prewencyjnym, po prostu starano się leczyć depresję jeśli już wystąpiła, teraz możemy już skorzystać z ogromnej wiedzy zgromadzonej dzięki badaniom naukowym i w części zapobiegać jej rozwojowi. Niestety nie we wszystkich przypadkach, gdyż po części za tę chorobę odpowiedzialne są zmiany biochemiczne w mózgu na które mamy bardzo mały wpływ.

Pomimo tego, naukowcy i lekarze są zgodni: depresję, która już została zdiagnozowana można i należy leczyć. Można również podjąć odpowiednie kroki, by chronić się przed wystąpieniem tej choroby. Taka ścieżka postępowania nie tylko zmniejszy prawdopodobieństwo zapadnięcia na depresję, ale jednocześnie będzie wspierać nasze funkcjonowanie w dobrostanie, czyli takim stanie, którym psycholodzy określają życie i funkcjonowanie w pełnym zdrowiu psychicznym oraz obfite korzystanie ze swoich możliwości i drzemiącego w nas potencjału. Takie działanie może przynieść zatem nie tylko ochronę przed depresją, ale także wspierać wysoką jakość naszego życia.

Do zachowań, jakie mają moc przeciwdziałania depresji, należą:

• ćwiczenia uważności, które poza zwiększaniem poziomu samoświadomości sprzyjającemu rozumieniu własnych potrzeb i dążeniu do ich zaspokajania, pomagają również zmniejszać aktywność ciała migdałowatego, które jest odpowiedzialne za odczuwanie trudnych emocji, w tym tych typowych dla stanu depresji smutku, lęku czy poczucia bezsilności, praca nad rozumieniem i akceptowaniem własnych emocji,
• aktywne uszanowanie swojego organizmu, jego potrzeb i możliwości, wyrażające się w higienie snu, dbaniu o utrzymanie diety sprzyjającej zdrowiu, zażywanie umiarkowanego ruchu fizycznego i odpowiedniej ilości odpoczynku,
• bycie w dobrych relacjach z innymi ludźmi,
• uczenie się postawy, która pomaga nam radzić sobie w stresujących sytuacjach, realizowanie swoich pasji, przebywanie w naturze, umiejętność proszenia o pomoc.

Podjęcie takich działań nie tylko podniesie naszą odporność na poważną chorobę, jaką jest depresja, ale może wpłynąć na poziom odczuwanego przez nas szczęścia i satysfakcji z treści naszego życia.

Poszukując pomocy

Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich doświadcza kompilacji objawów podobnych do wymienionych wyżej, to konieczna jest jak najszybsza wizyta u specjalisty. Depresja to niebezpieczna choroba mogąca prowadzić do śmierci, a więc sprawa jest poważna. Im szybciej osoba chora na depresję skorzysta z pomocy i wparcia osób, które mają doświadczenie niesienia pomocy poprzez bezpieczne i potwierdzone metody naukowe, tym szybciej doświadczy ulgi.

Poniżej niektóre z miejsc, w których można uzyskać pomoc:

• Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym – 116123 (czynna od poniedziałku do piątku w godzinach od 14:00 do 22:00, połączenie bezpłatne)
• Antydepresyjny telefon zaufania fundacji ITAKA – 22 484 88 01 (dyżury psychologów: poniedziałek, wtorek, niedziela 15.00 – 20.00, środa, piątek 10:00 ­­– 15:00; dyżury psychiatrów: czwartek 16:00 – 21:00, piątek 15.00 – 20.00)
• Bezpłatny numer Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym – 800 70 2222 (linia czynna całodobowo przez 7 dni w tygodniu).

Poszukując wiedzy

Więcej na temat depresji i tego, jak się przed nią chronić, dowiesz się w programie „Przeciwdziałanie depresji” autorstwa Aleksandry Łomzik, wieloletniej nauczycielki uważności, będącej obecnie w trakcie studiów z psychologii klinicznej na SWPS.